我本善良 發表於 2012-8-31 20:56:38

【類經 卷十二 論治類 揆度奇恆脈色主治142】

<STRONG></STRONG>
<P align=center><FONT size=5><STRONG>【<FONT color=red>類經 卷十二 論治類 揆度奇恆脈色主治142</FONT>】</STRONG></FONT></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P><STRONG>(素問玉版論要篇 全) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>黃帝問曰︰余聞揆度奇恆,所指不同,用之奈何?(揆度,揣度也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>奇恆,異常也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所指不同,有言疾病者,有言脈色者,有言臟腑者,有言陰陽者,詳見奇恆會通。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>度,入聲。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>岐伯對曰︰揆度者,度病之淺深也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>奇恆者,言奇病也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(奇病,異常之病也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>病而異常,非揣度淺深之詳,不易知也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>請言道之至數,五色脈變,揆度奇恆,道在於一。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(至數之義,所包者廣,如六節藏象、天元紀、至真要、六微旨、五營運、六元正紀等論皆言其義。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蓋天人之道,有氣則有至,有至則有數。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>人之五色五脈,無非隨氣以至,故其太過不及,亦皆有至數存焉。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>能知天地之至數,即可知人之至數。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>色脈奇恆,其變雖多,其道則一。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>一者,如下文所謂神而已矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>神轉不回,回則不轉,乃失其機。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(神者,陰陽之變化也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>易曰︰知變化之道者,其知神之所為乎。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>轉,營運不息也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>回,逆而邪也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>神機之用,循環無窮,故在天在人,無不賴之以成化育之功者,皆神轉不回也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>設其回而不轉,則至數逆、生機失矣,故曰神去則機息,又曰失神者亡也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>至數之要,迫近以微,(至數,即神之機也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>要在乎機,機在乎神,神機之道,纖毫無間,至精至微,無往不切,故曰迫近以微。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>著之玉版,命曰合玉機。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>玉機真藏論有此數句,詳脈色類十。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>容色見上下左右,各在其要。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(天之神機,見於氣候;人之神機,見於脈色。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>凡此上下左右及下文淺深逆從日數之類,皆色脈至數之要,不可不察也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>色脈之義,仍當與脈色類三十二、三等章互考。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其色見淺者,湯液主治,十日已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(色淺則病微,故可以湯液主治而愈亦速也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>湯液者,五穀之湯液,蓋調養之道,非後世湯藥之謂,義見下章。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其見深者,必齊主治,二十一日已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(色深則病深,故當以齊主治而愈稍遲。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>齊,劑同,藥劑也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>湯液醪醴論曰︰必齊毒藥攻其中。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>義見後。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其見大深者,醪酒主治,百日已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(色 大深者病尤甚,故必以醪酒主治。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>醪酒,藥酒也,如腹中論雞矢醴之類。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>色夭面脫,不治,百日盡已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(色夭面脫者神氣已去,故不可治,百日盡則時更氣易,至數盡而已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>上節言病已,此言命已也,不可混看。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脈短氣絕死,(脈短氣絕 者,中虛陽脫也,故死。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>病溫虛甚死。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(病溫邪有餘,虛甚正不足,正不勝邪故死。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>色見上下左右,各在其要,上為逆,下為從。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(要,即逆從之要也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>五色篇曰︰其色上行者病益甚,其色下行如雲徹散者病方已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故上為逆,下為從。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>義詳脈色類三十二。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>女子右為逆,左為從;男子左為逆,右為從。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(女為陰,右亦為陰,色在右則陰病甚矣,故女以右為逆。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>男為陽,左亦為陽,色在左則陽病甚矣,故男以左為逆。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此雖以色為言,而病之逆從亦猶是也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>易,重陽死,重陰死。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(易,變易也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>男以右為從而易於左,則陽人陽病,是重陽也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>女以左為從而易於右,則陰人陰病,是重陰也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>重陽重陰者,陰陽偏勝也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有偏勝則有偏絕,故不免於死矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰陽反作,治在權衡相奪,(反作,如四氣調神論所謂反順為逆也,逆則病生矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>治在權衡相奪,謂度其輕重而奪之使平,猶權衡也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>作,舊作他,誤也,陰陽應象大論曰陰陽反作者是,今改從之。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>奇恆事也,揆度事也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此承上文而言陰陽反作者,即奇恆事也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>權衡相奪者,即揆度事也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>搏脈痺 ,寒熱之交。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(上文言奇恆之色,此下言奇恆之脈。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>搏脈者,搏擊於手也,為邪盛正衰、陰陽乘亂之脈,故為痺為 ,為或寒或熱之交也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>痺,頑痺也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>,足不能行也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音碧。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脈孤為消氣,虛泄為奪血。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(脈孤者,孤陰孤陽也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>孤陽者洪大之極,陰氣必消,孤陰者微弱之甚,陽氣必消,故脈孤為消氣也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脈虛兼泄者必亡其陰,陰亡則血虛,故虛泄為奪血也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>孤為逆,虛為從。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(孤者偏絕之謂,絕者不可復生,故為逆。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>虛者不足之謂,不足者猶可補,故曰從。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>行奇恆之法,以太陰始。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(肺為百脈之朝會,故脈變奇恆之辨,當以太陰始。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陰者,手太陰之氣口也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>行所不勝曰逆,逆則死;(行所不勝,克我者也,如以木見金、以金見火之類是也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>行所勝曰從,從則活。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(行所勝,我克者也,如以木見土、以土 見水之類是也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>八風四時之勝,終而復始,(八風之至,隨四時之勝,至數有常,則終而復始。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此順常之令也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>逆行一過,不復可數,論要畢矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(設或氣令失常,逆行一過,是為回則不轉,而至數紊亂,無復可以數計矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>過,失也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>喻言人之色脈,一有失調,則奇恆反作,變態百出,亦不可以常數計也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此則天人至數之論要,在逆從之間,察其神而畢矣。)</STRONG>
頁: [1]
查看完整版本: 【類經 卷十二 論治類 揆度奇恆脈色主治142】