我本善良 發表於 2012-8-12 17:03:17

【傷寒貫珠集 少陰篇 少陰諸法 少陰清法七條69】

<STRONG></STRONG>
<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>傷寒貫珠集 少陰篇 少陰諸法 少陰清法七條69</FONT>】</FONT> </STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P><STRONG>少陰病,得之二三日以上。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心中煩,不得臥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>黃連阿膠湯主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰之熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有從陽經傳入者,有自受寒邪。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>久而變熱者,曰二三日以上。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>謂自二三日至五六日,或八九日。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>寒極而變熱也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>至心中煩不得臥,則熱氣內動。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盡入血中,而諸陰蒙其害矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蓋陽經之寒變,則熱歸於氣,或入於血。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰經之寒變,則熱入於血,而不歸於氣,此余歷試之驗也,故用黃連、黃芩之苦。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>合阿膠、芍藥、雞子黃之甘。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>並入血中,以生陰氣,而除邪熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>成氏所謂陽有餘,以苦除之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰不足,以甘補之是也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>黃連阿膠湯方 黃連(四兩) 黃芩(一兩) 芍藥(二兩) 阿膠(三兩) 雞子黃(二枚) 上五味,以水五升。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>先煮三物。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>取二升,去滓,納阿膠。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>烊盡小冷。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>內雞子黃。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>攪令相得。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>溫服七合,日三服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰病,四逆,其人或咳,或悸,或小便不利,或腹中痛,或泄利下重者,四逆散主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>四逆、四肢逆冷也,此非熱厥,亦太陽初受寒邪。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>未<FONT color=magenta>鬱</FONT>為熱,而便入少陰之証。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰為三陰之樞。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>猶少陽為三陽之樞也,其進而入則在陰。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>退而出則就陽。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>邪氣居之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有可進可退時上時下之勢,故其為病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有或咳,或悸,或小便不利,或腹中痛,或泄利下重之証。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫邪在外者,可引而散之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在內者,可下而去之,其在外內之間者,則和解而分消之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>分消者,半從外半從內之謂也,故用柴胡之辛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>揚之使從外出。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>枳實之苦。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>抑之使其內消,而其所以能內能外者,則樞機之用為多,故必以芍藥之酸益其陰。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘草之甘養其陽。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>曰四逆者,因其所治之病而命之名耳,而其製方大意,亦與小柴胡相似。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>四逆之柴胡、枳實。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>猶小柴胡之柴胡、黃芩也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>四逆之芍藥、甘草。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>猶小柴胡之人參、甘草也,且枳實兼擅滌飲之長。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘、芍亦備營衛兩和之任。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>特以為病有陰陽之異,故用藥亦分氣血之殊,而其輔正逐邪。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>和解表裡,則兩方如一方也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>舊謂此為治熱深發厥之藥,非是。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫果熱深發厥,則屬厥應下之之例矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>豈此藥所能治哉。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>四逆散方 柴胡 枳實(破水漬炙乾) 芍藥 甘草(炙) 上四味。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>各十分。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>搗篩。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>白飲和服方寸匕,日三服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>加減法咳者,加五味子、乾薑各五分。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>並主下利。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>成氏曰、肺寒氣逆則咳。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>五味子之酸收逆氣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>乾薑之辛散肺寒。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>並主下利者,肺與大腸為表裡。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>上咳下利。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>治則頗同。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>悸者,加桂枝五分。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>悸者寒多。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心脈不通則心下鼓也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>桂枝辛溫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>入心通陽氣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小便不利者,加茯苓五分。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小便不利。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>水聚於下也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>茯苓甘淡。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>利竅滲水。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腹中痛者,加附子一枚。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>炮令坼。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腹中痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>寒勝於裡也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>附子辛溫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>散寒止痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>泄利下重者,先以水五升,煮薤白三升,煮取三升,去滓,以散三方寸匕內湯中,煮取一升半。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>分溫再服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>泄利下重。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>寒滯於下也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>薤白辛溫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>散寒通陽氣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰病,下利六七日。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>咳而嘔渴。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心煩不得眠者,豬苓湯主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰中寒。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>下利至六七日。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>寒變為熱,而氣<FONT color=magenta>復</FONT>上行,為咳,為嘔,為渴,為心煩不得眠。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所謂下行極而上也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫邪氣自下而上者,仍須從下引而出之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>豬苓、茯苓、澤瀉、滑石。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>並甘淡下行之藥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>足勝導水泄熱之用。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然以陰病而屬邪熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>設非得阿膠之<FONT color=magenta>鹹</FONT>寒入陰。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>何以馭諸陽藥而泄陰中之熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>導浮上之氣哉。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰病,下利咽痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胸滿心煩者,豬膚湯主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰之脈。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>從腎上貫肝膈。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>入肺中循喉嚨,其支別者,從肺出絡心,注胸中,陽邪傳入少陰。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>下為泄利,上為咽痛,胸滿心煩,熱氣充斥脈中,不特泄傷本臟之氣,亦且消爍心肺之陰矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>豬水蓄而膚甘寒,其氣味先入少陰。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>益陰除客熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>止咽痛,故以為君,加白蜜之甘以緩急。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>潤以除燥而煩滿愈。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>白粉之甘能補中。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>溫能養臟,而泄利止矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>豬膚湯方 豬膚一斤,以水一斗,煮取五升,去滓,加白蜜一升。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>白粉五合,熬香。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>和相得。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>溫分六服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰病,咽中傷。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>生瘡,不能語言。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>聲不出者,苦酒湯主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰熱氣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>隨經上沖。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>咽傷生瘡,不能語言。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音聲不出。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>東垣所謂少陰邪入於裡,上接於心。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>與火俱化而克金也,故與半夏之辛,以散結熱止咽痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>雞子白甘寒入肺。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>清熱氣通聲音。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>苦酒苦酸。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>消瘡腫散邪毒也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>苦酒湯方 半夏十四枚。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>洗。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>破如棗核大。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>雞子一枚。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>去黃。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>納上苦酒。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>著雞子殼中。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>納半夏著苦酒中。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>以雞子殼置刀環中。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>安火上。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>令三沸,去滓,少少含咽之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不瘥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>更作三劑服之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰病,二三日。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>咽痛者,可與甘草湯。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不瘥者,與桔梗湯,此亦熱傳少陰,而上為咽痛之法。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘草湯甘以緩急。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>寒以除熱也,其甚而不瘥者,則必以辛發之,而以甘緩之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘草、桔梗。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘辛合用,而甘勝於辛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>治陰虛客熱,其法輕重,當如是耳。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘草湯方 甘草二兩,以水三升,煮取一升半,去滓,溫服七合。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>日二服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>桔梗湯方 桔梗(一兩) 甘草(二兩) 上二味,以水二升,煮取一升,去滓,分溫再服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰病,咽中痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>半夏散及湯主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰咽痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘不能緩者,必以辛散之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>寒不能除者,必以溫發之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蓋少陰客邪。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG><FONT color=magenta>鬱</FONT>聚咽嗌之間,既不得出。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG><FONT color=magenta>復</FONT>不得入。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>設以寒治,則聚益甚。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>投以辛溫,則<FONT color=magenta>鬱</FONT>反通。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>內經微者逆之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甚者從之之意也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>半夏散及湯。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘辛合用,而辛勝於甘,其氣又溫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不特能解客寒之氣,亦能劫散咽喉怫<FONT color=magenta>鬱</FONT>之熱也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>半夏散及湯方 半夏(洗) 桂枝(去皮) 甘草(炙各等分) 上三味,各別搗篩已,合治之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>白飲和服方寸匕,日三服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>若不能散服者,以水一升,煎沸,內散兩方,寸匕,更煎三沸,下火令小冷,少少咽之。</STRONG>
<P>&nbsp;</P>
頁: [1]
查看完整版本: 【傷寒貫珠集 少陰篇 少陰諸法 少陰清法七條69】